وب تاریک (Dark web) به شبکهای گفته میشود که در دسترس عموم قرار نمیگیرد و بیشتر برای مقاصد غیرقانونی مورد استفاده قرار میگیرد و همهٔ فعالیتهای آن غیرقابل ردیابی و شناسایی است. در این شبکه اطلاعات جامعی نهفته شده که افراد ناشناس آنها را مدیریت میکنند، هکرها، تروریستها و افراد سودجو غالباً این دسته از افراد را تشکیل میدهند.
دارک وب در واقع سایتهایی است که برای عموم قابل مشاهده است اما توسط IPهای مخفی سرور اجرا میشوند. دلیل نامگذاری این شبکه به دلیل فعالیتهای پنهان و ناشناختهٔ آن است. در این شبکه تمامی اطلاعات به صورت آنلاین و با پسوردهایی محافظت شدهاند. برای دسترسی به اطلاعات آن باید از چندین پِیوالها گذشته و از نرمافزارهای به خصوص استفاده کرد. هر کاربری میتواند به سادگی از این وب سایت ها بواسطه سرویس هایی همچون هیدن ویکی دیدن کند اما به سختی میتوان گفت چه کسی پشت اینگونه سایتها قرار دارد به طوری که هیچکدام از این وب سایتها از موتورهای جستجو بهره نمیگیرند و جستجوی شما در جستجوگرها برای پیدا کردن آنها نیز تقریباً با شکست مواجه میشود. اغلب این وب سایتها که آنها را دیپ وب مینامند برای مخفی سازی هویتشان از ابزار رمز گذاری تور (Tor) بهره میگیرند، همچنین بیشتر اطلاعات دارک وب در پایگاه دادههایی نظیر LexisNexiss ذخیره میشود.
تا به حال با تخمینهایی که زده شده، به نظر میرسد دارک وب ۵۰۰ برابر بزرگتر از شبکهای است که روزانه کاربران به آن دسترسی دارند. این شبکه به طور کامل مخفی بوده و بر اساس تحقیقاتی که توسط نشریهٔ Nature به چاپ رسیده، گوگل هم قادر به ایندکس کردن دارک وب و ردیابی آن نیست.
تفاوت دارک وب و دیپ وب چیست؟
اگرچه این دو به جای یکدیگر بکار گرفته میشوند اما باید خاطرنشان کرد که در اصل این دو به یک موضوع خاص اشاره نمیکنند چرا که Deep Web به تمام وب سایتهایی اشاره میکند که نمیتوان آنها را از طریق موتورهای جستجوگر پیدا کند. پس میتوان دارک وب (Dark Webb) را زیر مجموعهای از دیپ وب دانست. دیپ وب شامل تمام اطلاعات غیرقابل رهگیری همچون وب سایتها ایمیل، دیتابیسها و… میشود. اما در مورد دارک وب قضیه تنها در خصوص تفاوتهای تکنیکی است به این معنا که در این حوزه محصولات و خدماتی ارائه میشود که غالب مردم به دنبال آن نیستند و تنها عده معدودی به دنبال آن میگردند مثل سایتهای مواد مخدر یا قمار و کودک آزاری و… سایتهای غیرقانونی در دیپ وب را دارک وب میگویند.
نمونه یکی از سایتهای دیپ وب (البته آن را باید دارک وب دانست) Silk Road و مشتقات آن است که وب سایتی برای خرید و فروش مواد مخدر بود! (و احتمالاً هنوز هم فعال باشد). سیستم دیپ وب در جوامع توتالیته ممکن است برای ارتباط بدون حد و حصر مورد استفاده قرار گیرد اما این بدان معنا نیست که کشورهای به اصطلاح دمکراتیک جهان مصون از این قضیه باشند بلکه دقیقاً بر خلاف تصور ما در این کشورها همچون آمریکا یا انگلیس استفاده از این روش محبوب تر شده است. یکی از دلایل این موضوع را میتوان افشاگریهای مختلف در مورد استراق سمع مردم و رهگیری فعالیت آنها در اینترنت دانست.
منبع: ویکی پدیا